Bệnh tiểu đường ở trẻ có thể xảy ra khi tuyến tụy không còn khả năng sản xuất đủ Insulin để điều hòa Glucose, Insulin là một loại hormone (hoóc-môn). Cho phép ta có thể sử dụng đường làm năng lượng giúp cho cơ thể vận động. Ở bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường, lượng đường huyết tăng cao nhưng cơ thể không thể sử dụng được do thiếu hụt Insulin.
Giống như ở người lớn, bệnh tiểu đường ở trẻ em cũng đang tồn tại tiểu đường dạng 1 (type 1) và dạng 2 (type 2) . Type 1 là do rối loạn sự tổng hợp insulin, rối loạn việc sản xuất insulin, có tính chất bẩm sinh. Type 2 thì thường gắn liền với tình trạng thừa cân hay béo phì, do lối sống thiếu cân bằng gây nên.
Độ tuổi thường gặp nhất ở trẻ thường là tuổi bắt đầu đi học (5-7 tuổi) và khi đã đến tuổi dậy thì (11-13 tuổi). Khi bệnh xảy ra sẽ dễ gây tổn thương đến hầu hết các bộ phận cơ quan quan trọng trong cơ thể, bao gồm: tim, dây thần kinh, mạch máu, mắt và thận….Dưới đây là những thông tin mà tonghoptinnhanh.com đã cập nhật được.
Mục lục
Nguyên nhân gây bệnh
Cũng như những người trưởng thành, lý do mắc bệnh tiểu đường ở trẻ vẫn chưa được xác định chắc chắn nhưng nó có thể do yếu tố di truyền: trong gia đình có người mắc bệnh tiểu đường hoặc do người mẹ mắc bệnh trong khi mang thai.
Do môi trường, chế độ ăn uống quá thừa chất dinh dưỡng và lối sống lười vận động dẫn đến béo phì, thừa cân ở trẻ. Đây cũng là nguyên nhân chính làm số lượng trẻ nhỏ mắc bệnh tiểu đường ngày càng tăng.
Giống như ở người lớn, tiểu đường ở trẻ em cũng tồn tại tiểu đường dạng 1 (type 1) và tiểu đường dạng 2 (type 2) . Type 1 là do rối loạn tổng hợp insulin, rối loạn sản xuất insulin, có tính chất bẩm sinh. Type 2 thường gắn liền với tình trạng thừa cân, béo phì, do lối sống thiếu cân bằng gây nên.Độ tuổi thường gặp nhất là tuổi bắt đầu đi học (5-7 tuổi) và tuổi dậy thì (11-13 tuổi).
Khi bệnh xảy ra sẽ làm tổn thương đến hầu hết các cơ quan quan trọng trong cơ thể trẻ, bao gồm: tim, mạch máu, dây thần kinh, mắt và thận….Ngoài ra việc điều trị tiểu đường cho trẻ cũng rất phức tạp vì ngoài việc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, còn phải tuân theo chế độ ăn kiêng cực kỳ nghiêm ngặt, nhưng đối với trẻ đang độ tuổi phát triển việc tạo lập một ý thức về bệnh không dễ, huống chi bắt trẻ kiêng khem quá mức.
Vậy làm thế nào để phòng bệnh cho trẻ?
Cách tốt nhất là áp dụng một chế độ ăn lành mạnh, khoa học, giàu chất xơ và tăng cường vận động cho trẻ. Một chế độ ăn lành mạnh cần hạn chế các đồ ăn ngọt như bánh kẹo, nước ngọt có gaz, kem, nước mía, các loại quả khô ướp đường như mứt, quả ngọt sấy khô như chuối, mít…
Ngoài ra cũng phải hạn chế mỡ động vật, các đồ ăn chế biến sẵn như: xúc xích, lạp xưởng, hotdog…Mặt khác khi trẻ đã ăn bánh kẹo nhiều thì thường không ăn được cơm, do vậy lượng đường thì tăng nhưng trẻ lại bị thiếu hụt các chất khác.
Để có một chế độ ăn khoa học phòng ngừa bệnh tiểu đường, các bậc phụ huynh nên cho trẻ ăn thành nhiều bữa trong ngày vì nếu ăn quá nhiều trong một bữa sẽ làm cho đường huyết tăng cao.
Sử dụng thực phẩm giàu chất sơ
Theo các nhà chuyên môn chất xơ là chìa khóa ngăn ngừa bệnh tiểu đường. Vì với thực phẩm giàu chất xơ, glucose được sản sinh từ từ, ngăn chặn đường trong máu tăng đột biến.
Các thực phẩm nên cho trẻ ăn: Ngũ cốc nguyên hạt như ngô, khoai sọ… các loại rau xanh như: bắp cải, rau cần, rau bí, rau muống… quả chín ít ngọt như: thanh long, bưởi, cam, táo, lê, mận…
Carbohydrate
Carbohydrate ảnh hưởng đến đường huyết của trẻ; nhiều hơn bất kỳ chất dinh dưỡng nào. Tất cả các carbohydrate trong thực phẩm; đều chuyển hóa thành đường trong máu. Chúng đi vào máu với tốc độ nhanh hơn nhiều so với chất béo và protein. Carbohydrate thường đi vào dòng máu trong khoảng 1 giờ, sau khi tiêu thụ và thường ra khỏi dòng máu sau 2 giờ. Đó là lý do tại sao bạn nên kiểm tra mức đường huyết của con; trước khi bé ăn và 2 giờ sau đó.
Carbohydrate được tìm thấy trong hầu hết các loại thực phẩm. Chúng cung cấp năng lượng mà cơ thể; và não cần để hoạt động tốt nhất. Các loại carbohydrate phức tạp như rau, ngũ cốc rất tốt cho trẻ. Chúng cũng chứa vitamin; khoáng chất giữ cho trẻ khỏe mạnh. Chất xơ giúp kiểm soát lượng đường trong máu.
Bạn cần biết thành phần trong thực phẩm mà con mình đang ăn. Hãy nhìn vào nhãn thực phẩm để tìm thành phần; thông tin dinh dưỡng và calo của thực phẩm. Thông thường, lượng carbohydrate tính bằng gram; được liệt kê rõ trên nhãn thực phẩm.
Theo dõi sát sao tình hình sức khỏe của trẻ
Ngoài điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hợp lý cho trẻ; phụ huynh cần phải kiểm tra sức khỏe tổng quát cho trẻ. Định kỳ sáu tháng một lần; lưu ý các xét nghiệm về đường huyết (lượng đường có trong máu); hay trong nước tiểu (thử đường nước tiểu).
Cần tập cho trẻ có thói quen vận động; hoặc hướng trẻ vào một môn thể thao mà trẻ yêu thích. Việc trẻ vận động thường xuyên; sẽ làm tăng cường hoạt động của các cơ quan trong cơ thể. Giúp tăng cường tiêu thụ insulin trong các tế bào; giúp di chuyển đường trong máu ngăn ngừa bệnh tiểu đường.
Bên cạnh đó, trẻ rất dễ bị tác động trước vô số quảng cáo; về thức ăn vặt trên truyền hình. Do đó phụ huynh cần hướng dẫn cho con mình nên ăn; những thức ăn lành mạnh và tốt cho sức khỏe. Phụ huynh cũng cần lưu ý về những thông tin dinh dưỡng; gắn trên các sản phẩm ăn liền; nhằm phát hiện các chất béo có hại; trong các loại thức ăn này để tránh dùng cho trẻ.
Biểu hiện của bệnh tiểu đường
Như đã nói ở trên, bệnh tiểu đường có liên quan đến yếu tố di truyền. Vì vậy, việc trong gia đình có người đã mắc căn bệnh này sẽ là điều mà các bậc phụ huynh cần lưu ý. Khi thấy trẻ có các biểu hiện sau:
- Tiểu nhiều và uống nước nhiều
- Ăn nhiều nhưng vẫn thất đói và giảm cân
- Sút cân trong thời gian ngắn
- Thay đổi chế độ thói quen ăn uống
Cần đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế để kiểm tra lượng đường trong cơ thể. Theo hướng dẫn của hiệp hội tim mạch Mỹ; trẻ em từ 2-4 tuổi không nên tiêu thụ quá 4 thìa cà phê đường phụ gia 1 ngày; trẻ từ 4-8 tuổi không nên tiêu thụ quá 3 thìa cà phê đường phụ gia mỗi ngày.
Có một nghịch lý là hầu hết các bậc phụ huynh; thường dồn ép cho trẻ ăn thật nhiều vì nghĩ rằng thương con. Mà không hề biết rằng khi trẻ tăng cân quá nhanh thì nguy cơ mắc bệnh tiểu đường càng cao.
Bệnh tiểu đường không gây tử vong tức thì, tuy nhiên nó là kẻ thù số một của chất lượng dân số. Việc điều trị bệnh rất phức tạp, gây đau đớn (do phải tiêm insulin) và rất tốn kém.
Vì vậy, việc duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, duy trì cân nặng hợp lý, tăng cường vận động cho trẻ là những điều mà các bậc phụ huynh cần quan tâm ngay từ bây giờ khi trẻ chưa có biểu hiện bệnh lý.
Nguồn: benhviennhidongnai.org.vn